MENEVİŞLEME
Su verme işlemi sonrası oluşan nihai yapı, çok sert ve kırılgan olup, ani soğutma esnasında oluşan iç gerilmelere
sahiptir. Dolayısıyla menevişleme malzemenin tokluğunun İyileştirilmesi için malzemenin tekrar ısıtılıp, aynı
sıcaklıkta bir süre tutularak soğutulmasıdır.
Menevişleme işlemi istenen tokluk oranı, sertlik ve nihai yapıya göre farklı sıcaklıklarda yapılabilir. Su verilen
parçanın tamamen soğumasını bekledikten sonra yapılan menevişleme çatlamaya sebep olabilir. Bu sebeple
parça 60 - 80 °C sıcaklığa düşmesiyle birlikte menevişlemenln hemen yapılması gerekir,
SEMENTASYON
Kolay İşlenebilir özelliğe sahip düşük karbonlu çelikler, işlendikten sonra kullanım amaçları doğrultusunda,
yüzeylerine karbon emdirilerek, sertleştirme işlemine tabi tutulurlar. Bu işlem parça yüzeyinin aşınma dayanımını
arttırır ve çekirdek bölgenin yumuşak kalması ile tüm parçanın tok özellikler göstermesini ve darbe
dayanımın yüksek olmasını sağlar.
Sementasyon İşlemi, katı, sıvı, veya gaz fazlı ortamlarda gerçekleşebilir. Kontrolü en kolay ve ekonomik
yöntem gaz ortamında yapılan sementasyondur. Karbon verici olarak CO veya metan gazı gibi hidrokarbonlar
kullanılır. Sıvı ortam sementasyonunda yaygın olarak sodyum siyanür ve potasyum siyanür gibi karbon vericilerin
tuzları kullanılır. Sıvı ortam sementasyonu daha çok küçük parçaların sertleştirilmesi için uygundur,
Katı ortam sementasyonunda daha çok odun kömürü kullanılır. Kontrolü zor ve tecrübe gerektiren fazla tercih
edilmeyen bir yöntemdir.
Sementasyon işleminde, yüzey karbon oranı%0.7 -%0.8 oranlarına artırılmaya çalışılır. Bunun üzerinde
emdirilen karbon, karbür çökelmesine yol açarak kırılgan bir yüzey oluşturur. Sementasyon için asıl kriter etkin
sementasyon derinliğidir.
Karbon emdirme işlemini müteakip, su verme işlemi uygulanarak cidarın sertleştirilmesi gerçekleştirilir. Su
verme işlemi, karbon emdirme sıcaklığından su verilerek ( doğrudan su verme), oda sıcaklığına kadar soğutulup
ıslah edilerek ( tek su verme ) veya karbon emdirme sıcaklığından su verildikten sonra düşük sıcaklıkta ıslah
edilerek gerçekleştirilir. Su verme İşlemlerinden sonra mutlaka menevişleme yapılmalıdır, Sementasyon işlemi
ardından sağlanacak en yüksek aşınma dayanımı, en yüksek sertlikte değil, yaklaşık 300 C’de yapılan manevileşmeden
sonra elde edilir.
İNDÜKSİYONLA YÜZEY SERTLEŞTİRME
Parçanın indükslyon akımı yardımıyla yüzeyinin ani olarak ısıtılıp, ani olarak soğutulmasıyla yapılan bir yüzey
sertleştirme işlemidir. Alevle sertleştirmeye benzer fakat gerçek işlem süresi, gerekse yüzeyde oluşturulan
yüksek ısıl birikimi açısından daha verimlidir, indüksiyonla yapılan ani ısıtmanın ardından yapılan ani soğutma
işlemi genellikle su İle yapılır ve yüksek karbonlu çeliklerde çatlama ihtimalini arttırır. Soğutma suyunun 60 ° C
civarında olması veya tuz kullanılması çatlama ve İç gerilme ihtimalini azaltır.
Sertleştirmeden sonra iç gerilmelerin giderilmesi için 150 - 200 °C arasında menevişleme yapılır.
NİTRÜRASYON
Nitrürleme, çelik yüzeyinde azotun difüzyon yoluyla zenginleştirilmesini ifade eder. Sementasyon işlemine
benzer şekilde gerçekleştirilen reaksiyon ile yüzeyde nitrür tabakası teşekkül ettirilir. Nitrürasyon sonucu ulaşılan
sertlik, sementasyon sonu sertlik çok daha fazladır. Sementasyon ile ulaşılabilecek sertlik derinliklerine
ulaşmak için ise çok uzun nitrürleme süreleri gerekir.